فرمت فایل: powerpoint

مرجع فایل - قابل ویرایش ) 

تعداد اسلاید : 19
بيماري قند و مشكلات بيناييبيماري قند(ديابت) يكي از بيماريهاي نسبتا شايع و جدي است كه بعلت بالا بودن ميزان قند خون در طولاني مدت سبب تغييراتي در عروق خوني تمام اعضاي بدن مي‌شود كه اين تغييرات باعث عوارض كوچك و بزرگ در ارگانهاي حياتي مانند مغز، قلب، كليه، چشم و ديگر اعضاي بدن مي‌گردد كه نهايتا ممكن است به مشكلاتي همچون سكته مغزي، سكته و نارسايي قلبي، نارسايي كليوي، و نابينايي منجر گردد. گرفتاري چشمي بيماري قند يكي از علل عمده نابينايي و يا كم بينايي. هم در كشورهاي پيشرفته و هم در كشورهاي غير پيشرفته مي‌باشد. متاسفانه شيوع عوارض چشمي بيماران ديابتي روز به روز بيشتر مي‌شود. چرا كه با پيشرفتهاي جديد و كنترل بهتر بيماري قند بر طول عمر بيماران افزوده شده و در نتيجه عوارض چشمي بيماري ديابت نيز بيشتر ديده مي‌شود. سالها قبل و پيش از ابداع روشهاي جديد درماني مانند ليزر. بسياري از بيماران ديابتي متاسفانه به علت عوارض چشمي اين بيماري نابينا شده و در سنين ميانسالگي خانه نشين مي‌شدند. اما امروزه مي‌توان با تشخيص به موقع و درمان مناسب. بخوبي از اين عارضه جلوگيري نمود. عوارض چشمي بيماري قند عوارض چشمي بيماري قند مي‌تواند شامل موارد زير باشد: آسيب به عروق خوني شبكيه كه اصلاحا رتينوپاتي ديابتي خوانده مي‌شود و سبب ورم مركز بينايي چشم(ماكولا) خونريزي‌هاي متعدد در شبكيه و جاجيه چشم مي‌گردد كه اگر به موقع درمان نگردد. منجر به كم بينايي يا نابينايي دائمي مي‌گردد. آب مرواريد (كاتاركت) زودرس كه خوشبختانه اين عارضه بخوبي باعمل جراحي آب مرورايد قابل درمان است. آب سياه(گلوكوم) كه بعلت افزايش فشار داخل چشم ايجاد مي‌شود و اگر به موقع درمان نگردد سبب آسيب دائمي به عصب چشم و كم بينايي و يا نابينايي مي‌گردد. تظاهرات باليني شروع رتينوپاتي ديابتي معمولا بدون علامت است. امكا بتدريج پيشرفت كرده و سبب افت بينايي مي‌گردد. اگر اين عارضه به موقع تشخيص داده شود و به موقع درمان گردد بيش از 90 درصد از بيماران مي‌توانند از خطر نابينايي نجات يابند. اما يادمان باشد علي رغم پيشرفتهايي كه در تشخيص و درمان اين عارضه صورت گرفته است. اما غالبا بعلت بي توجهي بيماران و عدم مراجعه به موقع رتينوپاتي ديابتي هنوز يكي از دلايل نابينايي در بزرگسالان مي‌باشد. بنابراين لازم است كليه بيماران ديابتي حداقل سالي يك بار تحت معاينه كامل چشم كه با استفاده از قطره‌هاي گشاد كننده مردمك صورت مي‌گيرد. قرار گيرند. گرفتاري شبكيه‌اي بيماري قند به دو مرحله تقسيم بندي مي‌شود:مرحله نخست كه بنام رتنوپاتي ديابتي زمينه‌اي نامديه مي‌شود كه در اين حالت بيماري محدود به شبكيه است و خونريزي‌هاي كوچك و تورم و رسوب چربي در شبكيه ديده مي‌شود. در اين مرحله اگر ناحيه مركز بينايي(ماكولا) گرفتار نباشد. اين وضعيت بدون علامت است و بيمار ممكن است هيچگونه علائم بينايي نداشته باشد و غالبا نياز به درمان هم ندارد. اما نكته مهم در اين مرحله اين است كه بيمار بايد با فواصل نزديكتر(هر چهار ماه(مورد معاينه چشم قرار گيرد و يا با ديدن اولين علائم بيماري بلافاصله به پزشك مراجعه نمايد. مرحله دوم كه بنام رتينوپاتي ديابتي پيشرونده ناميده مي‌شود كه در اين حالت عروق خوني جديد و غير طبيعي در شبكيه. سر عصب. و همچنين در زجاجيه ايجاد مي‌شود كه بعلت شكننده بودن اين عرو. شانس خونريزي داخل شبكيه و زجاجيه بسيار بالاست و اگر در اين حالت درمان صورت نگيرد در عرض مدت كوتاهي منجر به عوارض ثانويه ديگر يعني خونريزي داخل چشم، پارگي شبكيه، و آب سياه مي‌گردد كه نهايتا سبب از بين رفتن كامل بينايي خواهد شد. بنابراين مهم است كه بيمار در شروع اين مرحله تحت درمان با ليزر قرار گيرد تا اين عروق جديد قبل از اينكه سبب عوارض بعدي گردند. از بين بروند بايد توجه داشت كه در مرحله رتينوپاتي پيشرونده، تعداد دفعاتي كه بيمار ممكن است به ليزر احتياج داشته باشد. معمولا بيش از يك بار است و عمده اين بيماران براي كنترل بيماري حدود چهار جلسه ليزر تراپي نياز دارند. گاهي ليزر به تنهايي ممكن است كافي نباشد و يا بعلت خونريزي زجاجيه . امكان انجام ليزر درماني وجود نداشته باشد كه در اينصورت بيمار به عمل جراحي ويتركتومي نياز پيدا مي‌كند. اين عمل بعلت طولاني بودن زمان عمل. معمولا تحت بيهوشي عمومي انجام مي‌گيرد. البته انجام آن با بي حسي موضعي نيز امكان پذير مي‌باشد. ليزر درماني ليزرهاي مختلفي براي مقاصد متفاوت در چشم پزشكي استفاده مي‌شوند. بعنوان مثال ليزري كه در درمان عوارض چشمي بيماري قند استفاده مي‌شود متفاوت از نوعي است كه براي درمان نزديك بيني كاربرد دارد. ليزر درماني يكي از اصلي‌ترين درمانهاي عوارض چشمي بيماري قند مي‌باشد از ليزر درماني هم در مرحله نخست بيماري يعني در رتينوپاتي زمينه‌اي در صورتي كه تورم مركز بينايي وجود داشته باشد استفاده مي‌شود. و هم در مرحله دوم كه رتنوپاتي پيشرونده است. بصورت فراگير استفاده مي‌شود. نكته‌اي كه بايد توجه داشت اين است كه ليزر درماني در درمان عوارض چشمي بيماري قند باعث كنترل بيمكاري مي‌گردد. اما معمولا بينايي از دست رفته را نمي‌تواند برگرداند. حتي ليزر درماني در بيماري قند تا حدودي موجب كاهش ديد محيطي. كاهش قدرت تطابق كاهش ديد شب، و كاهش تمايز رنگها مي‌شود. عوامل موثر در بروز عوارض چشمي بيماري قند علاوه بر بيماري قند كه خود علت اصلي گرفتاري مي‌باشد. عوامل ديگري نيز وجود دارند كه ايجاد عوارض چشمي و غير چشمي بيماري قند را تسريع مي‌كنند و چه بسا در بعضي موارد نقش اين عوامل كم‌تر از خود بيماري قند نيست. بنابراين اين توجه به اين عوامل و كنترل آنها علاوه بر كنترل بيماري قند مي‌تواند نقش بسيار مهمي در كاهش بروز عوارش چشمي ديابت و يا كند نمودن سير پيشرفت بيماري داشته باشد. اين عوامل عبارتند از: سابقه فاميلي ديابت و گرفتاري چشمي و شدت گرفتاري بيماري چشمي در فاميل سن بروز و تشخيص بيماري نوع ديابت و طول مدت ابتلا به آن نحوه كنترل ديابت و ميزان كنترل بودن آن كنترل بودن يا نبودن مشكلات همرا با ديابت از جمله فشار خون و چربي‌هاي خون مصرف و يا عدم استعمال دخانيات عوامل ارثي و فاميلي شدت بيماري ديابت و عوارض چشمي آن در افراد مختلف بسيار متفاوت است و به نظر مي‌رسد توسط عوامل ژنتيكي خاصي كنترل مي شود. در بعضي خانواده‌ها عليرغم چند سال ابتلا به ديابت. عوارض چشمي و از دست دادن بينايي كمتر ديده مي‌شود و در گروهي اين عوارض بيشتر مشاهده شده و به سرعت پيشرفت مي‌كند. اينگونه تصور مي‌شود كه ايجاد اين عوارض توسط ژن‌هاي خاصي كنترل و هدايت مي‌شود. بنابراين چنانچه در يك خانواده و فاميل سابقه‌اي از كاهش بينايي شديد و) احيانا نابينايي) در اثر ابتلا به بيماري قند بروز رده است اين احتمال مطرح است كه در مبتلايان جديد اين خانواده نيز عوارض چشمي ديابت با همان سرعت پيشرفت كند. مراجعه هر چه زودتر اين گونه بيماران به چشم پزشك عليرغم نداشتن مشكل چشمي مي تواند تا حد بسيار زيادي منجر به تشخيص زودرس عوارض چشمي شده و متعاقب آن با تشخيص به موقع و درمان زودرس از ايجاد عوارض ناخواسته و غير قابل جبران جلوگيري شود. سن بروز بيماري ديابت چشم و شبكيه افراد جوان به نسبت افراد مسن‌تر فعاليت متابوليكي بيشتري دارد به همين دليل و دلايل متعدد ديگر عوارض چشمي ديابت در مبتلايان جوان زودتر ايجاد شده و پيشرفت آن نيز شديدتر است. بنابراين مبتلايان جوان بايد زودتر نسبت به معاينه چشم خود اقدام نمايند چون در صورت بروز عوارض چشمي در مراحل اوليه با روش‌هاي درماني خاصي امكان حفظ ديد بيمار بسيار زياد است. از دست دادن زمان و تاخير در مراجعه به چشم پزشك ممكن است منجر به تاخير در تشخيص عوارض بيماري در چشم شده و لاجرم درمان در مراحلي انجام خواهد شد كه نتيجه كم‌تري خواهد داشت. بلوغ رسيدن به سن بلوغ در كودكان مبتلا به ديابت با پيدايش ناگهاني و پيشرفت سريع عوارض چشمي همراه است چون در اين مرحله از رشد تغييرات هورموني خاصي در بدن به وجود مي‌آيد. توجه به اين مسئله هم در پيش گيري از عوارض ناخواسته ديابت در چشم از اهميت بسزايي برخوردار است. بنابراين لازم است كودكان مبتلا به ديابت هنگامي كه به سن بلوغ مي‌رسند در اولين فرصت تحت معاينات كامل چشم پزشكي قرار گيرند. نوع ديابت ارتباط بروز شدت عوارض چشمي با ميزان قند خون كاملا واضح و مشخص است به نحوي كه هرچه ميزان قند خون بالاتر باشد بروز عوارض چشمي زودتر و سرعت پيشرفت آن نيز شديدتر است. از آنجا كه ميانگين قند خون بيماران مبتلا به ديابت جوانان(ديابت نوع اول معمولا از ميانگين قند خون مبتلايان به ديابت بالغين(ديابت نوع دوم بالاتر است عوارض چشمي در مبتلايان به ديابت جوانان زودتر ايجادشده و سرعت پيشرفت آن نيز بيش‌تر است. بنابراين مبتلايان به ديابت نوع اول كه معمولا از انسولين نيز استفاده مي‌كنند بايد خيلي زودتر از گروه ديگر جهت معاينات چشمي خود اقدام نمايند. حاملگي تاثير حاملگي در پيدايش و تشديد عوارض چشمي ديابت تقريبا به اثبات رسيده است. بنابراين خانم‌هاي مبتلا به ديابت چنانچه با در نظر گرفتن جوانب امر و رعايت توصيه‌هاي لازمك تصميم به باردار شدن بگيرند بايد قبل از هر گونه اقدامي از وضعيت چشم خود اطمينان پيدا كنند. گرچه بعضي از عوارض چشمي ديابت متعاقب پايان حاملگي بهبود مي‌يابند ولي چنانچه در شروع حاملگي عوارض ديابت در چشم موجود باشد. در جريان حاملگي اين عوارض به سرعت پيشرفت مي‌كنند و نياز به درمان در بسياري از موارد احساس مي‌شود. بنابراين توجه به اين مساله و معاينات چشم پ زشكي مكرر و زودرس درجريان حاملگي مي‌تواند به نحو بارزي در پيش گيري از عوارض ناخواسته و غير قابل جبران ديابت در چشم موثر باشد. نحوه كنترل قند خون بدون شك مهم‌ترين و اساسي‌ترين عامل در پيدايش عوارض چشمي ديابت نحوه تنظيم ميزان قند خون در طول دران ابتلا به ديابت است. هر چه ميزان قند خون در طول دوران ابتلا به ديابت به محدوده طبيعي نزديكتر باشد و هر اندازه از نوسانات ميزان قند خون با روش‌هاي درماني مختلف كاسته شود بروز عوارض چشمي ديابت بيش‌تر به تاخير مي‌افتد و از شدت و سرعت پيشرفت عوارض چشمي در مبتلايان به اينگونه عوارض كاسته مي‌شود. ثابت شده است كه در هر دو نوع ديابت(بالغين وجوانان) چنانچه با روش‌هاي شناخته شده از جمله رژيم غذايي داروهاي خوراكي و يا تزريق انسولين بسته به نياز بيمار و تشخيص پزشك ميزان قند خون در ساعات روز و ايام هفته و ماه نزديك به طبيعي حفظ شود ايجاد عوارض چشمي ديابت و از جمله درگيري شبكيه در بيماراني كه در بدو امر هيچگونه علامتي در معاينات چشمي ندارند به تاخير خواهد افتاد و در افرادي كه درجاتي از درگيري شبكيه دارند موجب كاهش سرعت پيشرفت اين عوارض خواهد شد. يكي از آزمايش‌هايي كه جهت بيماران ديابتي درخواست مي‌شود اندازه يگري هموگلوبين HbA1C است اين آزمايش نشان دهنده ميزان كنترل قند خون ظرف سه ماه گذشته است و چنانچه از حدي بالاتر باشد مويد كنترل نبودن قند خون بيمار در طول اين مدت است حتي اگر قند خون ناشتاي بيمار در هنگام معاينه طبيعي باشد. ذكر اين نكته اهميت دارد كه كنترل ديابت علاوه بر پيشگيري از عوارض چشمي در جلوگيري از عوارض كليوي و عصبي ناشي از آن نيز نقش بسيار مهمي ايفا مي‌كند. كنترل فشار خون يكي از مشكلات همراه با ديابت در بعضي از بيماران بالا بودن فشار خون است كه مكي‌تواند در كنار ديابت به عنوان بيماري جداگانه و يا يكي از عوارض همراه با ديابت باشد. نقش كنترل فشار خون در جلوگيري از پيدايش عوارض چشمي ديابت و كاهش سرعت پيشرفت اينگونه عوارض نيز در مطالعات متعددي به اثبات رسيده است. فشار خون به تنهايي و در غياب بيماري قند نيز موجب عوارض متعددي در چشم مي‌شود و چنانچه با ديابت همراه شود اثر تخريبي آن در شبكيه مضاعف خواهد شد پس بسيار بحاست كه به موازات كنترل دقيق قند خون در صورت ابتلا به فشار خون با اقدامات درماني موجود كه به سهولت در دسترس است در كنترل دقيق فشار خون بيمار نيز اقدام عاجل صورت گيرد تا به نحو چشمگيري از بروز عوارض چشمي جلوگيري شود. كنترل چربي‌هاي خون اهميت كنترل نمودن كلسترول و تري گليسريد در پيشگيري از عوارض چشمي ديابت نيز در بررسي‌هاي علمي متعددي مشخص شده است و جاي هيچ گونه ترديدي نيست كه در صورت بالا بودن هر كدام از اين چربي‌ها در بيماران ديابتي و به موازات كنترل ساير عوامل لازم است با روش‌هاي درماني موجود و رعايت توصيه‌هاي پزشك مصالح نسبت به كنترل كردن آن‌ها نيز اقدام شود. با كنترل و طبيعي شدن ميزان كلسترول و تري گليسريد گام مهمي در حفظ ديد مركزي برداشته مي‌شود. وگرنمه به علت نفوذ پذير شدن مويرگ‌هاي شبكيه. در اثر بيماري ديابت اين مواد در شبكيه و از جمله در ماكولا رسوب نمودن و موجب تورم اين ناحيه و كاهش ديد بيمار خواهد شد. بنابراين توجه به اين مساله نيز مي‌تواند يك گام پيشگيرانه ديگر در حفظ ديد در بيماران ديابتي باشد. مدت زمان ابتلا به ديابت بيماري ديابت در بدو امر به طور معمول عوارض چشمي ايجاد نمي‌كند. هر چند ميزان قند خون خيلي بالا باشد براي ايجاد عوارض چشمي ديابت، عامل زمان نقش تعيين كننده‌اي دارد. مسلما پس از گذشته حدود 15 تا 20 سال از ابتلا به ديابت تمامي بيماران ديابتي مبتلا به درجاتي از گرفتاري شبكيه هستند كه در بعضي از آن‌ها ممكن است غير قابل درمان باشد. بنابراين به مجزد تشخيص ديابت لازم است جهت اطمينان از سلامت چشم‌ها اقدام شود و پس از آن طبق يك برنامه تنظيمي و براساس علايمي كه احيانا ممكن است در چشم‌ها ديده شود نسبت به معاينات دوره‌اي و زمانبندي شده اقدام نمود. اين عمل باعث مي‌شود بدون فت وقت و به مجرد بروز علايم در چشم و در اولين زمان ممكن درمان مناسب در نظر گرفته شود و از نابينايي و كم بينايي جلوگيري شود. ميزان و شدت درگيري چشمي عوارض چشمي ديابت و بخصوص رتينوپاتي ديابتي درگيري شبكيه چشم به اشكال مختلف در بدو امر و در شروع پيدايش به كندي پيشرفت مي‌كند ليكن هر چه به مراحل پيشرفته‌تر نزديك مي‌شود سرعت بيش‌تري مي‌گيرد و اقدام درماني سريع‌تري را طلب مي‌كند عوارض چشمي بيماري قند با گذشت زمان چنانچه به آن بي توجهي شود بر سرعت پيشرفت آن اضافه مي‌شود و ممكن است به مرحله‌اي برسد كه قدرت تخريبي بالايي حاصل شود. در اين مرحله است كه اقدامات درماني كم‌تر نتيجه مي‌دهد. متاسفانه بيماران زيادي در همين مراحل مراجعه مي‌كنند و معمولا نتيجه خوبي از درمان‌هاي انجام شده نمي‌گيرند و تصور مي‌كنند كه اقدامات درماني انجام شده و از جمله ليزر درماني و ياعمل جراحي موجب وخامت اوضاع شده است. بيان اين موضوع از طرف بعضي بيماران باعث نگراني بعضي ديگر مي‌شود و آنان را از اقدام درماني به موقع باز داشته و يا موجب تاخير در شروع درمان آن‌ها مي‌شود. بنابراين بايد توجه داشت كه در جريان رتنوپاتي ديابتي هر چه درمان زودتر انجام شود نتيجه نيز بهتر خواهد بود. مصرف دخانيات ديده شده بيماران ديابتي كه سيگاري هستند. بيشتر و سريعتر گرفتار عوارض چشمي و غير چشمي بيماري قند مي‌شوند و بنابراين به اين افراد توصيه مي‌گردد كه كشيدن سيگار را كنار گذاشته و يا ميزان استعمال آن را كاهش دهند. كنترل هر چه بهتر عواملي كه ذكر شد مي‌تواند نويد بخش اين مساله باشد كه بيماري ديابت ديگر بيماري كور كننده نيست و بيمار ديابتي در صورت مراجعه به موقع و پي گيري مناسب مي‌تواند تا سال‌هاي سال بدون نياز به كمك ديگران زندگي كند. توصيه‌هاي پرستاري 1ـ بيمار اينكه ديابت نيپ يك دارند 5 سال بعد از تشخيص بيماريشان بايد بور سالانه تحت معاينات چشم پزشكي قرار گيرند 2ـ بيماراني كه ديابت تيپ دو دارند، معاينه سالانه آنها از همان ماه‌هاي اول تشخيص بايد شروع شود. 3ـ بيمارانيكه قند خونشان به خوبي كنترل نمي‌شود و فشار خون بالا يا بدوتئينوري دارند بايد تعداد دفعات معاينات در آنها افزايش يابد. 4ـ بيمارانيكه رتينوپاتي بده پروليفراتيو دارند بايد هر 3 تا 4 ماه به وسيله چشم پزشك معاينه شسوند زيرا اين افراد ممكن است به سرعت به طرف رتينوپاتي بدو ليفراتيو پيشرفت كنند 5ـ بيمارانيكه قبلا ليزر تراپي باويتكتوبي شده‌اند بايد براساس توصيه چشم پزشك معالج خود پيگيري شوند 6ـ زنان حامله با ديابت تيپ يك بايستي طي 3 ماهه اول حاملگي و هر 3 ماه پس از آن تا خاتمه حاملگي توسط چشم پزشك معاينه گردند زنان ديابتي در صورتي كه تمايل به حاملگي دارند بايد قبل از آن مورد معاينه چشم پزشك قرار گيرند.

قسمتی از محتوی متن پروژه میباشد که به صورت نمونه ، بعد از پرداخت آنلاین در فروشگاه فایل آنی فایل را دانلود نمایید .

  

 « پرداخت آنلاین و دانلود در قسمت پایین »